Thời điểm nào được mở di chúc thừa kế?

 Khi nào được mở di chúc hay thời điểm mở thừa kế theo di chúc là thắc mắc của không ít người có hoặc không có quyền thừa kế di sản của người chết để lại. Theo quy định chung thời điểm mở hay công bố di chúc là quảng thời gian từ sau khi người để lại di chúc qua đời. Chi tiết những quy định về vấn vấn đề này như thế nào? Độc giả cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.

1.   Thời điểm mở thừa kế theo di chúc

Theo Bộ luật Dân sự 2005 quy định:

Thời điểm mở thừa kế là thời điểm người có tài sản chết. Trường hợp Tòa án tuyên bố một người là đã chết thì thời điểm mở thừa kế là ngày được xác định tại khoản 2 Điều 71 của BLDS

Như vậy, thời điểm được mở di chúc của người chết là sau khi người để lại di sản chết hoặc người đó được tòa án tuyên là đã chết.

Việc mở di chúc hay còn gọi là mở thừa kế là việc công khai nội dung di chúc về cách phân chia di sản cho những người được thừa kế. Theo đó, những người được hưởng di sản sẽ biết được cụ thể tất cả di sản di sản. Phần di sản nào được chia thừa kế, di sản còn lại sau khi chia, ai sẽ quản lý phần di sản còn lại. Biết được quyền và nghĩa vụ về tài sản do người chết để lại gồm những gì, người thừa kế phải thực hiện như thế nào.

Một số lưu ý cụ thể:

Đối với di chúc cá nhân: Thời điểm mở thừa kế là căn cứ để xác định người thừa kế. Người thừa kế bắt buộc phải là cá nhân còn sống vào thời điểm mở thừa kế. Hoặc sinh ra và còn sống sau thời điểm mở thừa kế. Thai nhi đã thành thai trước khi người để lại di sản chết.

Đối với di chúc chung của vợ chồng: Thời điểm mở thừa kế có hiệu lực khi 2 vợ chồng cùng lập di chúc chung. Khi cả 2 vợ chồng cùng đã chết thì mới được công bố nội dung di chúc này.

2.  Những ai có quyền mở di chúc thừa kế

Việc mở thừa kế theo di chúc phải được thực hiện bởi người có quyền thừa kế theo quy định như sau:

- Ai (Chủ thể) được tiến hành thủ tục mở thừa kế: Bao gồm tất cả những người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật của người để lại di sản.

- Cơ quan có thẩm quyền mở thừa kế: Bất kỳ tổ chức công chứng nào trên địa bàn tỉnh, thành phố nơi có bất động sản.

Phần tài sản phát sinh sau thời điểm mở thừa kế cũng được xác định là di sản thừa kế, Khi đó, sẽ xác định lại chính xác khối di sản mà người chết để lại. Việc mở di chúc phải luôn đảm bảo phân chia đúng phần di sản mà từng người thừa kế được hưởng theo di chúc hoặc theo pháp luật. Đồng thời xác định được ai là người thực hiện nghĩa vụ bồi thường thiệt hại nếu di sản gây thiệt hại.

3. Thủ tục mở thừa kế theo di chúc

Mở thừa kế (công bố di chúc) là thủ tục pháp lý bắt buộc trong luật thừa kế. Nhằm thực hiện việc phân chia di sản, nghĩa vụ tài sản của người thừa kế theo nội dung di chúc để lại.

Hồ sơ cần chuẩn bị

+ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (photo công chứng);

+ Giấy chứng tử (photo công chứng);

+ Giấy tờ tùy thân của các thừa kế (photo công chứng);

+  Giấy khai sinh của anh/chị/em (photo công chứng;

+ Giấy chứng tử của ông bà nội (photo công chứng )…

Lưu ý: Cần mang theo giấy tờ, văn bản gốc để đối chiếu.

– Cơ quan công chứng sẻ tiến hành kiểm tra kiểm tra hồ sơ đầy đủ hay chưa, nếu chưa thì yêu cầu người thừa kế bổ sung thêm. Sau khi giấy tờ đã đủ và phù hợp quy định của pháp luật, cơ quan công chứng tiến hành niêm yết công khai. Địa điểm thực hiện phải tại trụ sở UBND cấp xã, nơi thường trú trước đây của người để lại di sản.

– Trường hợp không có nơi thường trú, thì niêm yết tại UBND phường xã, nơi tạm trú có thời hạn của người đó. Sau 15 ngày niêm yết, nêú không có khiếu nại, tố cáo gì thì cơ quan công chứng, sẽ chứng nhận văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế (theo Điều 49 Luật Công chứng).

Trên đây là nội dung thông tin về thời điểm mở di chúc, mở thừa kế theo di chúc theo quy định của pháp luật hiện hành. Về cơ bản thời điểm có thể dễ dàng thấy được là sau khi người để lại di sản chết thì những người thừa kế được quyền mở và công bố nội dung di chúc. Bên cạnh đó, độc giả cũng cần biết được trình tự thủ tục bắt buộc sau khi công bố di chúc để tiến hành phân chia phần di sản mà người chết để lại.