Đòi lại Tài sản thừa kế đã ủy quyền cho em trai được không?

Luật sư tư vấn về sự việc gia sản thừa kế đã chuyển nhượng cho em trai có đòi lại được không...

Hỏi: 

Bố tôi có hai vợ, ông mất năm 1968, dì hai mất năm 1969, mẹ tôi mất năm 1973, không để lại di chúc. Tôi có một người em cùng cha khác mẹ. Chúng tôi đều đã có nhà ở phía trong nội thành. Khi xã làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tôi có uỷ quyền cho em thay mặt đứng tên. Nay tôi muốn bàn cùng người em chia số đất trên. Nếu như không thoả thuận được thì giải quyết và xử lý thế nào? (Nguyễn Thanh - Bình Định)

Trả lời:
Theo thông tin bạn cung cấp thì thửa đất này có xuất xứ do bạn bè bạn được trao thừa kế. Mặc dù vậy, khi làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì bạn đã chuyển nhượng cho người em đứng tên trên giấy ghi nhận quyền sử dụng đất. Vì bạn không nói rõ nội dung chuyển nhượng và hiện giờ trên chứng từ ghi nhận quyền sử dụng đất biểu hiện nội dung như thế nào nên chúng tôi chia ra làm 2 trường hợp sau:

- Tình huống quyền sử dụng đất được đăng ký tên của em bạn & lúc bấy giờ Giấy chứng nhận chỉ biểu lộ tên của em bạn. Lúc đó, em bạn mới được công nhận là chủ sở hữu quyền sử dụng đất đó & tất nhiên có toàn quyền sử dụng, định đoạt. Việc phân chia thửa đất đó trọn vẹn do 2 bên thỏa thuận, nếu không thỏa thuận hợp tác được thì bạn cũng không tồn tại địa thế căn cứ để khởi kiện.

- Trường hợp em bạn thay mặt đứng tên trên giấy chứng nhận với tư cách là người đại diện cho các đồng thừa hưởng, theo Khoản 3 Điều 4 chỉ thị số 17/2009/TT-BTNMT thì:Trường hợp nhiều bạn được thừa kế quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất mà khi cấp thủ tục ghi nhận chưa phân bổ thừa kế cho từng người thì cấp một Giấy ghi nhận cho những người đại diện thay mặt đối với tất cả diện tích S đất, tài sản gắn sát với đất để thừa kế. Việc cử người thay mặt đại diện ghi tên vào Giấy chứng nhận phải bằng văn bản thỏa thuận của những người được thừa kế đã xác định (có công chứng, xác nhận theo luật pháp của nước pháp luật). Trên chứng từ chứng nhận ghi thông tin của người thay mặt theo lao lý tại khoản 1 điều đó, dòng tiếp theo ghi “Là người đại diện thay mặt của những người dân được thừa hưởng quyền sử dụng đất, quyền chiếm dụng tài sản nối sát với đất".

Như vậy, nếu Giấy ghi nhận ghi tên em bạn & ghi rõ "là người thay mặt đại diện của những người dân được thừa kế" thì em bạn Chưa hẳn là chủ chiếm dụng duy nhất quyền sử dụng đất đó mà thửa đất được định vị là gia sản chung được thừa kế của đồng đội bạn. Lúc đó, bạn với tư cách là 1 đồng chiếm dụng có quyền yêu cầu chia gia tài thuộc sở hữu chung.

Việc chia gia sản thuộc sở hữu chung được điều khoản tại Điều 224 Bộ luật án dân sự 2005 như sau:

1. Trong tình huống chiếm hữu chung hoàn toàn có thể phân chia thì mỗi chủ chiếm hữu chung đều sở hữu quyền yêu cầu chia tài sản chung; nếu các chủ chiếm dụng chung đã thoả thuận không phân chia tài sản chung trong 1 thời hạn thì mỗi chủ chiếm dụng chung chỉ có quyền nhu cầu chia gia sản chung khi hết thời gian đó; khi gia tài chung không thể chia được bằng hiện vật thì được trị Chi phí tiền để chia.2. Trong tình huống có người yêu cầu một người trong các các chủ sở hữu chung triển khai nhiệm vụ giao dịch khi người đó không có gia tài riêng hoặc gia sản riêng còn thiếu để thanh toán giao dịch thì người yêu cầu có quyền nhu yếu chia gia sản chung để nhận tiền thanh toán và được tham gia vào vấn đề chia tài sản chung, trừ tình huống điều khoản có quy định khác.Nếu không còn chia phần quyền sở hữu bằng hiện vật hoặc việc chia này bị các chủ chiếm hữu chung còn lại phản đối thì người dân có quyền có quyền yêu cầu người dân có nghĩa vụ bán phần quyền sở hữu của mình để thực hiện nghĩa vụ thanh toán.

Như thế, còn nếu không thỏa thuận hợp tác được thì bạn cũng có thể yêu cầu TANDTC chia gia sản thuộc về chung này.